Vào thời của tôi, việc định hướng tư vấn nghề nghiệp thường khá mù mờ và không rõ ràng dẫn tới rất nhiều những hậu quả đáng tiếc như học đã rồi mới thấy mình không hợp với nghề hoặc bị hấp dẫn bởi ngành nghề khác với cái mình đang học gây ra sự mất thời gian, lãng phí tiền bạc của gia đình và xã hội.
Bài viết này của tôi sẽ giúp các bạn có một cái nhìn đúng đắn và khách quan hơn về một số ngành nghề chủ lực trong xã hội nhưng bài viết của tôi sẽ cụ thể hơn khi chỉ tập trung đánh giá những ưu điểm nhược điểm đối của từng chuyên môn đối với nữ giới. Do nữ giới thường phải chịu thiệt thòi về nhiều mặt hơn nam giới nên việc cân nhắc từng ý là điều rất quan trọng.
1. Sale
Sale và Marketing vẫn luôn là một trong những ngành nghề rất hot dù ở bất kỳ đất nước hay thời đại nào vì nhu cầu phát triển kinh tế luôn là nhu cầu tất yếu của cá nhân, tổ chức và xã hội. Sale và Marketing là 2 mảng riêng biệt nhưng thường đi đôi với nhau vì mục tiêu chung của chúng là giúp bán được sản phẩm và quảng bá sản phẩm tới người dùng.
Nói một cách dễ hiểu, một nhân viên Sale theo hợp đồng sẽ là người đi chào bán các sản phẩm của công ty tới các khách hàng tiềm năng và phải cố gắng thuyết phục khách hàng tin tưởng và mua hoặc sử dụng sản phẩm, dịch vụ của mình. Lương cứng của nhân viên Sale thường rất thấp (chỉ khoảng 2 - 4tr cho nhân viên mới vào nghề hoặc thậm chí không có), thu nhập chính của họ đến từ hoa hồng của mỗi hợp đồng mà họ bán được.
Cụ thể công việc của Sale có thể khác nhau đối với mỗi mảng đặc thù khác nhau, ví dụ như Sale cho Ngân hàng thì sẽ tìm cách thuyết phục khách hàng gửi tiền vào khoản, mở sổ tiết kiệm, làm thẻ Visa v.v... Sale cho Bảo hiểm thì cần phải thuyết phục khách hàng mua được bảo hiểm, ký kết hợp đồng bảo hiểm v.v... nhưng về bản chất, Sale chính là đi bán hàng. Còn về tầm quan trọng thì khỏi phải nói rồi ha, Sale chính là bộ phận đem lại việc làm cho bộ phận sản xuất trong công ty.
Ngoài ra Sale còn bao gồm cả công việc bán hàng tại cửa hàng, tư vấn sản phẩm cho khách hàng tại cửa hàng cũng là một hình thức Sale nhưng ngược lại với hình thức Sale theo hợp đồng ở trên là bạn chạy theo khách hàng thì ở đây là khách hàng tìm tới bạn để tìm hiểu về sản phẩm (nhờ vào vai trò rất lớn của bộ phận Marketing ở mục 2 bên dưới).
Sale (đối với nữ) | |
---|---|
Ưu điểm | - Nhu cầu luôn cao nhưng nguồn cung cũng rất dồi dào --> cũng là một nhược điểm. - Mọi công ty đều cần sale. - Luôn luôn phải giữ ngoại hình chỉn chu, sáng sủa. |
Nhược điểm | - Cạnh tranh cao do có thể rất nhiều người sale đang cùng nhắm tới một khách hàng tiềm năng. - Tiếp xúc với đủ mọi loại người, tốt có, xấu có, có thể bị khách hàng gạ gẫm để bán được hợp đồng, nhất là đối với nữ giới. - Thường phải di chuyển nhiều (đối với nhân viên Sale theo hợp đồng). - Giờ giấc có thể thất thường vì đây không phải là công việc làm 8 tiếng rồi về. |
Tố chất | - Đam mê kinh doanh, đam mê là mấu chốt của vấn đề. - Khả năng giao tiếp tốt và linh hoạt. - Không ngại học hỏi nghiệp vụ mới vì để bán được sản phẩm bạn cần phải hiểu rất rõ về nó để nói chuyện với khách hàng. - Đối với nữ giới, nên có ngoại hình sáng sủa, ưa nhìn sẽ dễ chiếm được cảm tình của khách hàng hơn. - Nhẫn nhịn, nhẫn nhục, kiên nhẫn, không ngại khó, ngại khổ vì để có thể chốt được 1 deal, 1 hợp đồng với khách hàng có khi bạn phải tiếp xúc, thuyết phục và theo đuổi khách hàng cả năm trời họ mới đồng ý, nhất là đối với những hợp đồng giá trị lớn hàng triệu Mỹ kim. - Cần có khả năng uống được bia rượu (không bị say xỉn, nhức đầu), tửu lượng cao càng tốt, đối với nữ giới thì ít nhất bạn cũng cần phải uống xã giao được với khách hàng. - Biết ngoại ngữ là một lợi thế. |
Các công việc (cho sinh viên mới ra trường) | - Sale và sale. - SEO. - Marketing (chơi tới luôn). |
Mức lương cho sinh viên mới ra trường | - Lương cứng từ 2 - 4tr, thậm chí không có. Thu nhập chính đến từ hoa hồng % theo hợp đồng và tùy vào quy định của từng công ty hoặc dự án. Bạn nên hỏi kỹ vấn đề này khi phỏng vấn vì thường các công ty sẽ chỉ trả tiền hoa hồng cho bạn theo quý, hoặc theo nửa năm hoặc thậm chí là cuối năm mới trả. |
Các trường đào tạo và chuyên ngành | - Các trường, nhóm, ngành thuộc khối Kinh tế, Marketing: Đại học Kinh tế, Đại học Ngoại thương, Đại học Tài chính Marketing... rất rất nhiều. - Tuy nhiên, trong thực tế, không phải ai học bài bản về Kinh tế cũng là người Sale giỏi và ngược lại có những người Sale giỏi nhưng lại chưa hề học qua trường lớp về Kinh tế nào. Có rất nhiều người làm Sale trái ngành tức là học một ngành học chẳng liên quan gì tới Kinh tế nhưng vẫn đi Sale ầm ầm vì cảm thấy mình đam mê và có duyên với nghề này. |
2. Marketing
Định nghĩa về nghề Marketing có thể tóm gọn trong hình trên với 4P (Product, Price, Promotion, Place). Trong đó người làm Marketing phải định nghĩa được Sản phẩm (Product) của doanh nghiệp bao gồm chức năng, thương hiệu, đóng gói, dịch vụ... Giá cả (Price) bao gồm biểu giá, điều kiện giảm giá... Promotion bao gồm quảng bá, khuyến mãi, tiếp thị sản phẩm, nghiên cứu từ khóa... và cuối cùng là Nơi chốn (Place) tức các nơi đặt đại lý, nhà phân phối, các kênh bán hàng, kho chứa...
Lời khuyên của một người trong ngành là để làm Marketing các bạn nên học Đại học Ngoại thương để được đào tạo bài bản nhất về ngành nghề này. Ngoài ra còn có Đại học Kinh tế, Đại học Tài chính Marketing, khoa Marketing trường Cao đẳng Kinh tế đối ngoại cũng là những tên tuổi lớn và uy tín trong việc đào tạo nghề.
Marketing (đối với nữ) | |
---|---|
Ưu điểm | - Phần lớn thời gian làm việc ở văn phòng. - Ngoại hình sáng sủa, chỉn chu. |
Nhược điểm | - Có thể phải làm thêm giờ (OT). - Đôi khi cũng cần phải di chuyển nhiều tùy theo từng giai đoạn của dự án. |
Tố chất | - Đam mê với nghề. - Đòi hỏi tính sáng tạo cao hơn Sale. - Kiên trì, nhẫn nại. - Ngoại ngữ tốt là một lợi thế. |
Các công việc (cho sinh viên mới ra trường) | - Marketing. - Có thể Sale. |
Mức lương cho sinh viên mới ra trường | - Lương cứng vào khoảng 3 - 5 tr tùy theo nhiều yếu tố. |
Các trường đào tạo và chuyên ngành | - Đại học Ngoại thương. - Đại học Kinh tế TP.HCM. - Đại học Tài chính Marketing. - Khoa Marketing Cao đẳng Kinh tế đối ngoại... |
3. Công nghệ thông tin
Một ngành nghề kỹ thuật đã và đang rất hot trong thời gian qua, tuy nhiên câu hỏi đặt ra là liệu nó có phù hợp với nữ giới hay không? Việc phù hợp hay không hoàn toàn phụ thuộc vào bản thân bạn, bạn cần phải xác định xem tính cách, tố chất của mình có phù hợp với ngành nghề này hay không và tôi sẽ giúp bạn giải đáp những điều đó. Hãy đọc bảng phân tích dưới đây để xem thử mình có phù hợp với nghề này không nhé:
Công nghệ thông tin (đối với nữ) | |
---|---|
Ưu điểm | - Nhu cầu luôn luôn cao nhưng nguồn cung chất lượng lại hạn chế. - Công việc luôn luôn có. - Làm việc ở văn phòng. - Không phải di chuyển nhiều như Sale. - Có nhiều cơ hội đi nước ngoài. - Mức lương trung bình cao hơn so với nhiều ngành nghề khác. - Gần như phải sử dụng tiếng Anh cho hầu hết các công việc đọc, hiểu, giao tiếp, email trừ phi làm cho các dự án của Nhật. - Không cần phải quá chú trọng vào chuyện ăn mặc giao tiếp như các ngành nghề khác (nếu như làm Developer hoặc Tester). - Ít va chạm trong công việc, cũng chẳng cần phải xin xỏ chạy vạy ai vì đây là ngành nghề đòi hỏi năng lực thật sự, làm được thì làm, không làm được thì nghỉ. - Thường được ưu ái hơn trong team do tỷ lệ mất cân bằng giới tính đặc trưng của ngành nghề này. |
Nhược điểm | - Nhiều áp lực nhất là làm lập trình viên. - Phải ngồi máy tính nhiều dễ dẫn tới các bệnh lý về mắt, cột sống, dễ tích mỡ bụng, chân tay. - Việc học RẤT KHÓ nếu như không có sự chỉ dẫn và định hướng cụ thể. Tuy nhiên, nữ giới lại thường được ưu ái hơn trong môi trường đại học do được cảm thông, cũng như tỷ lệ nam nữ đối với ngành học này luôn có sự chênh lệch rất lớn (vào khoảng 1/10 hoặc 2/10). |
Tố chất | - Cần có sự thông minh nhất định. - Cần có sự chịu khó, chịu tiếp thu cái mới vì công nghệ và ngôn ngữ mới luôn luôn phát triển. - Cần có tư duy tương đối về Lập trình, Toán. - Có năng khiếu đối với các môn tự nhiên (Toán, Lý, Hóa). - Đọc hiểu tốt tiếng Anh (cái này không hẳn là tố chất vì có thể đạt được qua quá trình rèn luyện). - Nói tiếng Anh tốt cũng là một lợi thế. |
Các công việc (cho sinh viên mới ra trường) | - Lập trình viên (Developer): rất ít nữ giới làm công việc này vì sự vất vả và nhức đầu của nó. Tuy nhiên, nếu những bạn nữ nào đã lựa chọn đi theo con đường này thì hầu hết đều rất giỏi và xét trên nhiều mặt có khi còn nổi trội hơn cả nam giới do đức tính chăm chỉ và cẩn thận vốn có của phái nữ. Nôm na Lập trình viên là người chịu trách nhiệm viết từng dòng code một để xây dựng nên sản phẩm phần mềm. - Kiểm thử viên (Tester): đa phần các bạn nữ đều chọn làm công việc này, trong 1 team Dev thì tỷ lệ nam thường nhiều hơn nữ nhưng trong 1 team Test thì tỷ lệ nữ lại nhiều hơn nam do tính chất công việc có phần nhẹ đô và ít áp lực hơn so với Dev, không đòi hỏi phải code quá nhiều hoặc thậm chí gần như không code (nói chung còn tùy theo dự án và khách hàng). Công việc chính của Tester là kiểm tra sản phẩm phần mềm của Dev làm ra đã hoạt động đúng theo yêu cầu của khách hàng hay chưa. - Quản lý chất lượng (QA): gần như 90% là nữ giới, QA là những người đảm bảo cho dự án chạy đúng chất lượng, đúng thời hạn và tuân thủ theo đúng quy trình do khách hàng hoặc công ty đề ra. Một QA có thể kiêm nhiều dự án. QA không cần phải biết nhiều về code nhưng cần phải có sự am hiểu về các quy trình, cách thức để tạo nên sản phẩm phần mềm. QA thường là nữ giới có ngoại hình ưa nhìn, ăn mặc đẹp và thường được các team mời đi ăn uống mỗi khi có dịp Team Building, vui chơi... |
Mức lương cho sinh viên mới ra trường | Từ 4-6tr tùy theo năng lực, vai trò và quy mô của công ty hoặc dự án, có thể cao hơn hoặc thấp hơn chút đỉnh. Tuy nhiên đối với nghề này thì chỉ cần sau 1-2 năm chịu khó phấn đấu, trau dồi kinh nghiệm, kết hợp với nhảy việc (nhưng không nên lạm dụng) có thể giúp mức lương của bạn tăng gấp đôi, thậm chí gấp 3. |
Các trường đào tạo và chuyên ngành | Ở khu vực Sài Gòn, có những trường Đại học sau: - Đại học Công nghệ thông tin (Đại học Quốc Gia). - Đại học Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc Gia). - Đại học Bách Khoa (Đại học Quốc Gia). - Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông. - Đại học FPT... và rất nhiều rất nhiều các cơ sở đào tạo khác nữa. |
4. Quản trị nhân sự
Là một nghề cũng rất thú vị và khá phù hợp với các bạn nữ. Nôm na công việc này là bạn sẽ phải tìm kiếm, săn lùng, tuyển dụng các ứng viên tiềm năng cho công ty của bạn, nói cách khác bạn sẽ là người chịu trách nhiệm trong việc kiếm chất xám về cho công ty, đảm bảo cho công ty có một nguồn nhân lực chất lượng, dồi dào để từ đó phát triển công ty, tổ chức, doanh nghiệp ngày càng lớn mạnh.
Quản trị nhân sự (đối với nữ) | |
---|---|
Ưu điểm | - Ngoại hình luôn sáng sủa, chỉn chu, bắt mắt. - Làm việc ở văn phòng. - Không phải di chuyển nhiều như Sale. - Một công việc khá thích hợp với nữ giới. |
Nhược điểm | - Nghề này trong những năm gần đây có sự cạnh tranh do nhu cầu giảm xuống mà nguồn cung lại tăng lên do nhiều người đâm đầu vào học. - Lý do trên dẫn tới điểm chuẩn ngành này cao. - Chưa chắc mới ra trường đã có thể làm đúng chuyên ngành ngay, có thể làm Sale do tỷ lệ người của Bộ phận Nhân sự (Human Resources) so với toàn công ty thường không nhiều mặc dù công ty nào cũng cần phải có ít nhất 1 người Nhân sự. |
Tố chất | - Khả năng nói chuyện, giao tiếp tốt để có thể thuyết phục ứng viên tới phỏng vấn tại công ty mình, người Nhân sự còn phải là người nắm rõ các chính sách, phúc lợi của công ty để có thể trả lời cho ứng viên khi được hỏi đến. - Cần chịu khó học hỏi để biết tương đối về dự án và nghiệp vụ để có thể tư vấn tuyển dụng cho ứng viên. - Ngoại hình sáng và ưa nhìn, giọng nói dễ nghe cũng là một lợi thế để có thể chiếm được thiện cảm của ứng viên vì đôi lúc ứng viên chịu tới công ty bạn phỏng vấn không phải do thích công ty mà vì thích... cô tư vấn :v - Ngoại ngữ tốt là một lợi thế. - Đòi hỏi tính tỉ mỉ, cẩn thận. |
Các công việc (cho sinh viên mới ra trường) | - Tuyển dụng. - Nhân sự. - Săn đầu người (Headhunter). - Chuyên viên truyền thông và xử lý quan hệ nội bộ. - Có thể làm Sale trong lúc chưa có việc. |
Mức lương cho sinh viên mới ra trường | - Dao động từ 4 - 6tr tùy theo nhiều yếu tố khác nhau. |
Các trường đào tạo và chuyên ngành | Ngành Quản trị Nhân sự, Quản trị Nhân lực hoặc Khoa học quản lý ở các trường sau: - Đại học Lao động Xã hội. - Đại học Kinh tế Tài chính TP.HCM (UEF). - Đại học Kinh tế TP.HCM. |
5. Giáo viên Nhà nước
Thực tế mà nói, nghề Giáo viên thời nay không còn là một nghề quá được ưa chuộng nữa, có nhiều nguyên nhân nhưng nguyên nhân chủ yếu nhất là do đồng lương quá thấp khiến người Giáo viên không đủ sức để lo cho sinh hoạt bản thân cũng như gia đình. Đối với nữ giới, tôi chỉ khuyên bạn làm Giáo viên nếu như bạn thật sự yêu nghề và có một chỗ dựa Kinh tế vững chắc (gia đình khá giả, có business hoặc có chồng làm ra nhiều tiền), ngoài ra thật sự không nên theo nghề này nếu không muốn đời sống kinh tế chật vật, thiếu thốn.
Giáo viên Nhà nước (đối với nữ) | |
---|---|
Ưu điểm | - Công việc Nhà nước ổn định, lâu dài (nếu trong biên chế). |
Nhược điểm | - Lương thấp, rất chậm tăng lương. - Có những áp lực riêng. - Bấp bênh và không đảm bảo nếu là giáo viên hợp đồng. - Học sinh ngày nay không còn ngoan và dễ bảo như ngày xưa, nhất là đối với học sinh cấp 2, 3 nên có thể gây ức chế đối với các thầy cô trẻ, thiếu kinh nghiệm. - Phải nói nhiều, thậm chí la hét nhiều. - Có thể phải làm nhiều việc ngoài chuyên môn mặc dù không muốn nhưng buộc phải tuân theo do quy định khác nhau của mỗi trường. - Là người phải đưa đầu ra nghe phụ huynh cằn nhằn, khiếu nại đối với những chính sách của Nhà trường. |
Tố chất | - Yêu nghề, rất cần phải có sự yêu nghề. - Có hộ khẩu nơi bạn sinh sống và giảng dạy là một lợi thế. - Kiên nhẫn, nhẫn nhịn và thậm chí là phải nhẫn nhục. |
Các công việc (cho sinh viên mới ra trường) | - Giáo viên (hợp đồng hoặc biên chế). |
Mức lương cho sinh viên mới ra trường | - Từ 3 - 4 tr tùy theo bằng cấp (Cao đẳng, Đại học, Cao học...), tăng theo kinh nghiệm công tác và tăng cực kỳ chậm, thậm chí không tăng theo trượt giá của đồng tiền. |
Các trường đào tạo và chuyên ngành | - Đại học Sư phạm. - Đối với những người không tốt nghiệp chuyên ngành Sư phạm nhưng có nhu cầu dạy bộ môn (Tin học, Vẽ, Nhạc...) thì vẫn có thể đi dạy nếu thi đạt Chứng chỉ nghiệp vụ Sư phạm do Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn cấp, sau đó cần phải vượt qua được kỳ thi tuyển Công chức giáo viên do bên Phòng Giáo dục tổ chức. |