Khi có một ai đó đăng bài viết phê phán về tình trạng nhậu nhẹt quá nhiều ở Việt Nam, tôi có thể dễ dàng bắt gặp ngay phía dưới: "Việt Nam vẫn đứng sau Thái với Campuchia về khoản ăn nhậu". Đây là cách ngụy biện thô thiển nhất, thông dụng nhất mà tôi thường xuyên thấy được và cũng là đặc trưng cho tính cách của phần đông người Việt Nam: tăng cái sai của người khác để giảm nhẹ cái sai của mình...
Ngụy biện là gì?
"Ngụy biện (Fallacy) là lối lập luận quanh co, vi phạm luật logic nhằm làm cho người khác hiểu sai sự thật. Những người ngụy biện thường dùng mọi thủ thuật để đánh lừa người khác bằng cách dựa vào những chỗ giống nhau bề ngoài để đánh tráo khái niệm, đánh tráo đối tượng, đánh tráo tư tưởng v.v…"
Nói một cách đơn giản hơn
Ngụy biện là cách sử dụng những mẹo (trick) bằng ngôn ngữ để lái chủ đề của đoạn đối thoại theo một hướng khác, thường là có lợi cho người sử dụng phép Ngụy biện.
Vậy ngụy biện là tốt hay xấu?
Tốt hay xấu là do mục đích của người nói và cách ứng dụng Ngụy biện vào từng hoàn cảnh cụ thể, nhưng thông thường, khi nói tới Ngụy biện, người ta thường liên kết nó với những cảm xúc tiêu cực hơn.
Ngụy biện trong thế giới ảo
Lượn qua Facebook, không khó để thấy có rất nhiều bạn đang share hoặc đăng những bài viết nói lên những cái xấu, thực trạng đáng buồn trong xã hội (thực phẩm bẩn, bất công, các cơ quan công quyền làm ăn tào lao...) và lúc nào bạn cũng có thể dễ dàng thấy được những comment ngụy biện ở ngay bên dưới. Ví dụ, như trong hình dưới, khi có một ai đó đăng bài viết phê phán về tình trạng nhậu nhẹt quá nhiều ở Việt Nam, tôi có thể dễ dàng bắt gặp ngay comment như sau: "Việt Nam vẫn đứng sau Thái với Campuchia về khoản ăn nhậu". Đây là cách ngụy biện thô thiển nhất, thông dụng nhất mà tôi thường xuyên thấy được và cũng là đặc trưng cho tính cách của phần đông người Việt Nam: tăng cái sai của người khác để giảm nhẹ cái sai của mình. Ở đây, các bạn có thể thấy rõ rằng người comment đã CỐ TÌNH LÁI tật xấu bia rượu của người Việt Nam sang người Thái và Campuchia mà quên đi mất ở đây chúng ta không tranh cãi ai nhậu nhiều hơn ai, mà chúng ta cần người nghe nhìn trực diện vào vấn đề là chúng ta đang ăn nhậu quá nhiều và cần phải giảm bớt nó. Nói đây là tính cách đặc trưng của người Việt Nam vì phần đông chúng ta thường ít khi nhận lỗi mà tìm cách đá mũi công kích qua người khác. Hãy nhớ rằng: cái sai của người khác không thể làm cho bạn trở nên đúng.
Hay như hình dưới đây, dưới hình ảnh minh họa về văn hóa xếp hàng của người Việt thì có ngay một comment chống chế: "Ôi, đâu chỉ riêng Việt Nam???". Cách ngụy biện này cũng tương tự cách ngụy biện ở trên, đó là dùng cái sai của người khác để làm giảm làm tránh cái sai của mình. Hay nói trắng ra, câu bình luận này có thể được diễn giải ra là: “Người ta sai thì tôi cũng được phép sai !???”.
Bạn hãy thử nghĩ xem, các bạn cứ ngụy biện để bao biện cho người nông dân nghèo để rồi thực phẩm bẩn tràn lan. Bạn ngụy biện để rồi ăn nhậu miệt mài làm lụn bại, tốn kém và dốt nát đầu óc. Bạn ngụy biện để rồi cứ bước ra đường thì mọi thứ đều hỗn loạn, mọi người chẳng ai tôn trọng và nhường nhịn ai. Bạn ngụy biện rằng: "Mày đã làm được gì chưa mà to mồm?", "Ý thức mày đã hơn ai chưa mà dạy dỗ người khác?". Ừ thì bạn có thể ngụy biện để lái vấn đề sang tôi, nhưng điều đó cũng không thể làm bạn tốt đẹp hơn. Hãy can đảm nhìn thằng vào vấn đề, đừng ngụy biện để rồi tất cả đều chết :)
Một bài viết không thể thay đổi được cả một dân tộc, nhưng tôi rất hy vọng rằng nó có thể ít nhất thay đổi được suy nghĩ của một vài người nào đó.
Loading...