Có thể mới đọc qua các bạn sẽ thấy câu hỏi trên thật ngớ ngẩn, tất nhiên là phải sử dụng phần mềm bản quyền rồi. Tôi không có ý giật tít câu view, chỉ là đang muốn phân tích ưu/nhược điểm của phần mềm bản quyền lẫn phần mềm lậu, và cách chúng ta cân bằng chúng như thế nào cho tốt và hợp lý với nhu cầu sử dụng.
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
Vào khoảng những năm 2000, lúc ấy tôi vẫn chỉ là một cậu học sinh có niềm đam mê tin học. Thuở ấy, Internet tốc độ cao chưa phát triển như bây giờ. Tôi được ba đặt báo eChip và Làm Bạn Với Máy Tính để đọc hàng tuần. Sở thích của tôi khi đó là ghi lại những phần mềm hay trong báo giới thiệu rồi đạp xe ra tiệm phần mềm trong thành phố nhờ họ tải về giùm, ghi ra đĩa, rồi trả tiền. Khi đó, giá trị của phần mềm chính là số tiền mà tôi phải bỏ ra để trả cho những chiếc đĩa ấy, vào khoảng 10.000đ/đĩa.
Lẽ dĩ nhiên, phần mềm khi đã ghi lên đĩa thì luôn kèm theo crack hoặc số serial. Mỗi lần crack thành công một phần mềm, thường là bằng cách chép đè file crack, tôi lại cảm thấy một niềm vui nho nhỏ xuất hiện. Lúc đó, nếu như ai hỏi tôi về bản quyền phần mềm thì chắc chắn là tôi bó tay. Tới Windows còn xài đồ lậu thì nói gì tới các phần mềm trong máy cơ chứ. Việc xài đồ crack ngày ấy như một chuyện hiển nhiên, bình thường như cân đường hộp sữa, người người crack, nhà nhà crack.
Lý do một phần là do nhận thức chung chưa cao, lý do thứ hai là thời đó dù có muốn mua phần mềm chính hãng cũng không biết mua ở đâu, chưa kể các phương thức thanh toán quốc tế thời đó cũng chưa phổ cập như bây giờ. Và một lý do lớn nhất đó chính là giá cả của các phần mềm thời bấy giờ, hầu hết đều là đơn vị USD, nếu quy ra tiền VNĐ sẽ ở mức khá cao khiến người ta khó chấp nhận, cũng như khó hiểu là tại sao tôi phải bỏ ra một mớ tiền để mua một thứ không thể sờ nắm được như vậy.
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
Bây giờ, sau gần 20 năm, mọi thứ đã thay đổi hoàn toàn. Internet tốc độ cao gần như là thứ phải có trong mỗi gia đình. Các phương thức thanh toán quốc tế thì đăng ký quá dễ dàng. Ngay cả khi bạn không có trong tay thẻ visa hay mastercard thì vẫn có thể mua phần mềm trực tiếp tại các đại lý hoặc nhà phân phối trong nước, hoặc sử dụng các hình thức thanh toán khác như thẻ cào, tài khoản điện thoại... Tóm lại, việc mua phần mềm chính hãng có bản quyền ngày nay đã trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
Thực tế, từ thế hệ 8x trở về sau nay các bạn cũng đã dần quen với việc bỏ tiền ra mua phần mềm để xài cho "sướng". Chưa kể, ngày nay cơ chế bảo mật của các phần mềm đã được cải tiến rất nhiều, không chỉ đơn giản là chép đè file crack như xưa mà người dùng còn phải tìm cách sửa file host, fake IP... thì mới mong qua mặt được nhà sản xuất. Nhưng như vậy cũng chưa xong, các phần mềm lậu vẫn có thể bị detect từ xa và bị khóa bất cứ lúc nào thông qua Internet. Vì quá nhiều khó khăn như vậy nên người dùng không còn cách nào khác là xài đồ có phí hoặc chịu sống chung với quảng cáo. Nếu bạn vẫn "cố đấm ăn xôi", quyết tâm xài đồ crack thì còn một mối nguy hiểm khác rất đáng quan ngại đó trojan, virus và mã độc luôn là "quà khuyến mãi" đi kèm theo các file crack của chúng ta. Đó cũng là lý do tại sao các máy tính Windows thường chạy chậm sau một thời gian sử dụng do chúng vô tình trở thành một ổ virus.
Dù là ổ virus nhưng ngoài việc mang lại phiền toái thì ngày xưa chúng cũng chưa thể gây nguy hiểm cho phần lớn người dùng Việt Nam ít nhất là về mặt tài chính. Đơn giản là vì hồi đó chưa phổ biến Internet Banking, giao dịch qua mạng và các loại hình thanh toán quốc tế. Giờ thì mọi việc đã khác, đừng để máy tính trở thành ổ virus nếu như bạn không muốn bỗng dưng một ngày bị mất sạch tiền trong tài khoản ngân hàng.
Ngược lại, với việc sử dụng phần mềm được mua bản quyền đàng hoàng, bạn sẽ không bao giờ phải lo ngại các loại "vi khuẩn" đi kèm. Đặc biệt, bạn còn được hỗ trợ miễn phí và lâu dài đối với phần mềm. Và điều đáng giá nhất là tính ổn định, lâu dài của phần mềm, nhất là khi bạn dùng phần mềm để phục vụ cho công việc và cuộc sống.
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
Làm việc trong ngành công nghệ phần mềm, hơn ai hết, tôi hiểu rất rõ công sức, chất xám mà các kỹ sư, lập trình viên phải bỏ ra để có thể viết nên một ứng dụng hoàn chỉnh. Vì vậy, giá bán của phần mềm cho dù là bao nhiêu cũng không xứng với công sức của họ. Nếu như bạn đã là một người trưởng thành, có sự tự chủ về tài chính thì thiết nghĩ thỉnh thoảng bỏ chút tiền mua phần mềm ủng hộ những người làm việc trong giới phần mềm cũng là việc nên làm, nhất là so với những giá trị sử dụng mà các phần mềm của họ mang lại.
Còn nếu như bạn chấp nhận "sống chung với lũ" và vẫn quyết tâm xài đồ crack thì ít nhất, hãy lưu ý những điều sau:
▸Không nên xài đồ crack để kiếm tiền. Cái này tùy bạn thôi, nhưng làm vậy thì tức là chơi không đẹp.
▸Máy tính cài phần mềm lậu thì không nên sử dụng để truy cập vào tài khoản ngân hàng, thực hiện các giao dịch mua bán trực tuyến cũng như lưu giữ các thông tin cá nhân quan trọng.
▸Phải chấp nhận việc máy tính của bạn sẽ lag, chậm dần theo thời gian do phải chứa thêm đủ loại virus, mã độc.
Nói về việc mua bản quyền (cho khách hàng cá nhân) thì hầu như có 3 loại chính:
▸Mua đứt: Tức là bạn chỉ cần trả tiền một lần duy nhất mà thôi, sau đó có thể xài trọn gói phần mềm mãi mãi. Việc có thể nâng cấp phần mềm lên phiên bản cao hơn hay không là tùy vào nhà sản xuất. Có thể bạn sẽ phải trả thêm một ít phí cho việc upgrade này.
▸Mua theo subscription: Tức là những dịch vụ phần mềm không được bán đứt mà được phân phối dưới dạng cho thuê. Ví dụ như Office 365 hoặc Adobe Photoshop. Đối với những loại dịch vụ này bạn sẽ phải trả tiền theo tháng hoặc theo năm.
▸Mua theo từng gói: Tức là phần mềm cho bạn xài miễn phí nhưng lại bán các vật phẩm, đối tượng hoặc dịch vụ bên trong. Dễ thấy nhất của hình thức này chính là các loại game.
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
Vậy làm sao để không phải mua bản quyền nhưng cũng không xài đồ crack?
Nếu bạn không dư dả tiền bạc thì việc mua phần mềm, dù chỉ vài USD cũng là việc đáng cân nhắc.
▸Đối với hệ điều hành (như Windows), ngày nay khi bạn mua laptop, thông thường sẽ đi kèm luôn là Windows bản quyền được cài sẵn. Điều này sẽ giúp bạn cập nhật hệ điều hành được liên tục, dễ dàng và được tận hưởng cảm giác xài đồ có phí. Còn không thì bạn có thể cài các hệ điều hành miễn phí như Linux, Ubuntu v.v...
▸Đối với ứng dụng văn phòng như Microsoft Office: Hãy cân nhắc sử dụng các giải pháp miễn phí thay thế như LibreOffice hoặc Office dành cho Android. Bên cạnh đó là giải pháp sử dụng Office online chính chủ từ Microsoft, tuy miễn phí nhưng dịch vụ này đòi hỏi phải có kết nối mạng. Bù lại, bạn có thể tận dụng được 5GB miễn phí của dịch vụ lưu trữ đám mây OneDrive rất hữu dụng.
▸Đối với các loại game: Chỉ chơi những game miễn phí, chấp nhận chỉ chơi cho vui hoặc bỏ công sức ra cày chứ không bỏ tiền ra mua vật phẩm trong game.
▸Đối với các ứng dụng khác: Hãy subscribe trang web SharewaleOnSale, đây là một trang cung cấp rất nhiều các deal giảm giá, thậm chí miễn phí các phần mềm từ PC cho tới thiết bị di động. Tôi cũng đã từng săn được 2 phần mềm rất ngon trên trang này. Đó là ACD Video Studio 2 mà Vegas Movie Pro 14 mà không mất một đồng phí nào, lại được hưởng key bản quyền có thể xài đi xài lại nhiều lần trên nhiều máy. Quá tuyệt vời phải không nào?
Bài viết này nhằm giúp các bạn có được cái nhìn tổng quan, thấy được những mặt lợi hại về cách thức mà chúng ta sử dụng phần mềm. Chọn lựa cách nào là tùy thuộc ở bản thân bạn cho phù hợp với hoàn cảnh và nhu cầu công việc. Chúc các bạn thành công!!!
Loading...