Là một nhân sự đã làm việc hơn 10 năm trong lĩnh vực phần mềm, tôi phải trao đổi với khách hàng nước ngoài gần như mỗi ngày. Đã qua rồi cái thời chỉ giao tiếp tiếng Anh cơ bản thôi cũng đã khiến tôi ngần ngại và gặp nhiều khó khăn, giờ đây tôi đã có thể tự tin báo cáo, thuyết trình, bàn luận, thậm chí pha trò cùng khách hàng và đồng nghiệp. Tuy vậy, tôi vẫn cảm thấy tiếng Anh của mình chưa hoàn hảo.
Thời gian đầu khi còn là sinh viên, tôi thường luyện tiếng Anh bằng cách xem phim Mỹ phụ đề tiếng Anh để nâng cao vốn từ vựng cũng như học thuộc các mẫu câu trong các ngữ cảnh cụ thể. Tôi cũng cố gắng bắt chước những câu thoại của nhân vật trong phim sao cho giống về mặt phát âm (pronunciation) và ngữ điệu (intonation). Cách làm này xem ra khá hiệu quả vì nó giúp tôi có thể giao tiếp được cơ bản với người nước ngoài nói chung, chỉ cần một chút tự tin vượt qua nỗi sợ ban đầu mà thôi.
Theo thời gian, việc giao tiếp với đối tác không còn là cái gì quá ghê gớm nữa. Tuy vậy, tôi dần nhận thấy khả năng ngoại ngữ của mình bị chững lại, không có thêm bước tiến nào vượt bậc. Tôi có thể giao tiếp tốt, nhưng vốn từ của tôi bị loanh quanh và hạn chế, đôi lúc đọc các tài liệu chuyên sâu tôi gặp khó khăn do không hiểu quá nhiều từ lạ. Tôi có thể bắt chước mẫu câu nhưng khả năng hiểu và sử dụng thì (tense) của tôi rất kém do không nhớ kiến thức cơ bản. Tóm lại, để tự đánh giá, tiếng Anh của tôi ở giai đoạn này chỉ loanh quanh ở mức trung cấp (intermediate). Tôi có thể tự tin giao tiếp khi đi chơi, đi du lịch, nhưng để làm việc ở mức chuyên nghiệp và chuyên môn hóa cao hơn, tôi vẫn cần phải cải thiện rất nhiều.
Tự suy ngẫm, tôi cho rằng học tiếng Anh dựa vào bắt chước cách nói của người khác có thể mang lại hiệu quả ban đầu nhưng lâu dần sẽ trở nên "lờn" vì những lý do sau:
- Năng khiếu và khả năng ngoại ngữ bản năng của tôi chỉ đến thế.
- Tôi học tiếng Anh nghiêm túc quá trễ, khi não bộ và phản xạ đã qúa quen với lối học thông thường (đọc viết trước, nghe nói sau).
Người ta nói chúng ta nên học tiếng Anh bằng cách nghe nói trước nhưng cá nhân tôi cho rằng, cách này chỉ phù hợp với trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, khi mà ngôn ngữ được tiếp nhận một cách tự nhiên và bản năng nhất. Còn đối với người trưởng thành, cách học này vẫn có thể mang lại hiệu quả nhưng còn tùy thuộc rất lớn vào khả năng tiếp thu tự nhiên của mỗi người. Nói cách khác, cách học tiếng Anh hiện tại của tôi chỉ là học ở phần ngọn, nó đang thiếu đi rất nhiều nền tảng cơ sở.
1. Sự kiên nhẫn là chìa khóa
"Nếu bạn không phải là thiên tài, sự kiên nhẫn phải là tài năng của bạn."
(If you are not a genius, then patience must be your talent.)
Bạn có thể học một kỹ năng mới nhanh chóng nếu bạn có năng khiếu, tuy nhiên, để đưa kỹ năng lên mức chuyên nghiệp hóa, thì cho dù là ai, bạn cũng cần phải đầu tư rất nhiều thời gian và công sức cho kỹ năng đó. Như Lý Tiểu Long (Bruce Lee) đã từng nói, "Tôi không sợ người biết 10 ngàn cú đá, tôi chỉ sợ người tập một cú đá 10 ngàn lần."
Tôi bắt đầu nhận ra tầm quan trọng của kiến thức cơ bản trong mọi lĩnh vực nghề nghiệp. Tôi đã từng rất ghét việc ngồi đọc lý thuyết suông nhưng khi đã hiểu được tầm quan trọng của lý thuyết, tôi nghiêm túc học và nghiền ngẫm về cách sử dụng của 12 thì (tense) cơ bản cũng như những kiến thức ngữ pháp liên quan. Sau một thời gian, cách nói của tôi đã trở nên trôi chảy và đa dạng hơn khi tôi đã biết cách dùng thì để diễn tả nội dung cần truyền tải một cách ngắn gọn, súc tích.
2. Tận dụng tối đa các công cụ hỗ trợ
Để nghe, đọc và viết tốt hơn, tôi cần phải có vốn từ phong phú hơn. Từ lúc tình cờ phát hiện ra trang web học từ vựng vocabulary.com, tôi vẫn đang dùng nó mỗi ngày để làm các bài tập từ vựng, nhờ đó tôi nhận ra còn quá nhiều từ mà tôi chưa biết. Mỗi khi học từ, tôi lại bật nhạc lofi, sau đó dùng một quyển sổ và cây bút để ghi chép. Từ nào học rồi mà quên thì tôi học lại, có những từ thậm chí tôi phải học tới lần thứ 4 hoặc 5 mới nhớ, nhưng hiệu quả mang lại thì rất xứng đáng vì giờ đây khi chat với khách, những câu nói của tôi đã tường minh và ít bị lặp từ hơn trước rất nhiều.
 |
| Vocabulary.com có hỗ trợ các nền tảng di động để bạn có thể học mọi lúc mọi nơi |
Và cuối cùng quan trọng nhất vẫn là khả năng nói, vì rõ ràng cho dù 3 kỹ năng kia (nghe, nói, đọc) của bạn có tốt đến mấy thì mọi người vẫn chỉ nhìn vào kỹ năng nói để đánh giá trình độ ngoại ngữ của bạn. Nói chuyện mỗi ngày với khách hàng cũng tốt đấy, nhưng nó khiến tôi bắt đầu ăn sâu cách phát âm sai của mình mà không hề hay biết. Lúc này tình cờ được công ty cấp cho tài khoản PRO 3 tháng của ứng dụng Elsa Speak, tôi bắt đầu thử tập luyện trên app và cực kỳ shock khi phát hiện ra có rất nhiều từ cơ bản trước giờ tôi luôn nghĩ mình phát âm đúng nhưng kỳ thực là sai hoàn toàn. Gần đây tôi đã đầu tư mua luôn tài khoản trọn đời của Elsa Speak để tôi cũng như người thân trong gia đình có thể cải thiện tốt hơn kỹ năng nói.
Khi học tiếng Anh hay bắt kỳ một kỹ năng nào, tôi khuyên các bạn không nên nằm mà hãy ngồi thẳng lưng trên bàn làm việc. Như vậy bạn sẽ nghiêm túc và tập trung vào việc học hơn rất nhiều. Ngoài ra, tự học là rất tốt nhưng đừng nên quá tự tin vào chính mình. Đôi khi, bạn có thể đăng ký tham gia các khóa học tiếng Anh ngắn hạn để lắng nghe chững chia sẻ và hướng dẫn từ những giáo viên chuyên nghiệp, tham khảo cách học của những người khác để tích lũy thêm kinh nghiệm cho bản thân. Nếu công ty/tổ chức nơi bạn làm việc có hỗ trợ các khóa học tiếng Anh cho nhân viên thì hãy đừng ngần ngại sắp xếp thời gian tham gia nhé, học hành luôn mang lại ích những lợi ích lâu dài mà không gì có thể đo đếm được.
Ngoài các ứng dụng nêu trên, một công cụ cuối cùng mà tôi đang dùng là English Study Pro 2012 (phiên bản dành cho PC). Đây là một ứng dụng học tiếng Anh huyền thoại do người Việt Nam phát triển (từ năm 1997). English Study Pro hoàn toàn offline (không cần kết nối Internet) nhưng lượng kiến thức nó mang lại là cực kỳ đồ sộ và hữu ích với đầy đủ các giáo trình luyện nghe cùng bài tập (dù hơi cũ), các ghi chú ngữ pháp được tổng hợp và biên soạn chi tiết, trò chơi tiếng Anh và nhất là kho từ điển offline cực kỳ đầy đủ và đa dạng. Tôi vẫn đang dùng phần mềm này thường xuyên khi cần tra cứu kiến thức, luyện nghe hoặc chỉ đơn giản là dùng để giải trí với trò chơi ô chữ được tích hợp sẵn.
Có lẽ bây giờ mọi người có xu hướng dùng các phần mềm online nhiều hơn nhưng những ứng dụng offline như thế này vẫn có giá trị sử dụng rất lớn nếu bạn biết cách tận dụng. Vì suy cho cùng công cụ dù có tốt đến mấy thì kết quả vẫn hoàn toàn phụ thuộc vào chính bạn.
Bạn có thể tải về English Study Pro 2012 cho PC bản đầy đủ ở đây: English Study Pro 2012 - Ứng dụng học tiếng Anh tuyệt vời
Hiện tại ứng dụng đã được phát triển lên phiên bản English Study PROMAX với giao diện mới đẹp hơn, hỗ trợ 3 nền tảng là PC, Android, và iOS nhưng nội dung bài học vẫn không có nhiều thay đổi. Bạn có thể ủng hộ nhà phát triển bằng cách mua key với giá 150.000đ/năm/2 key dùng được cho 2 máy khác nhau. Mức giá này theo tôi là không mắc, thậm chí là rẻ nhưng tôi không thích kiểu subscription theo năm như này cho lắm. Nếu như nhà phát hành có thêm lựa chọn mua key trọn đời với mức giá cao hơn một chút thì tôi sẽ mua.
 |
| English Study PROMAX phiên bản mới nhất tính đến năm 2022 |
Tôi cũng bắt đầu chuyển dần sang việc đọc các kênh tin tức trong và ngoài nước bằng tiếng Anh để học cách hành văn và sử dụng từ vựng của những người viết chuyên nghiệp, đồng thời vẫn có thể cập nhật tin tức, một công đôi việc.
 |
| VnExpress phiên bản tiếng Anh |
Kết luận
Tóm lại, tôi đã làm những việc sau để có thể cải thiện rõ rệt hơn hơn khả năng tiếng Anh của mình:
- Chú trọng hơn vào kiến thức cơ bản (ngữ pháp).
- Tăng cường vốn từ vựng.
- Đọc báo tiếng Anh.
- Xem phim tiếng Anh.
- Đầu tư vào các công cụ/phần mềm hỗ trợ.
- Thỉnh thoảng tham gia vào các khóa học ngoại ngữ ngắn hạn.
Dĩ nhiên, cách học ngoại ngữ của mỗi người là khác nhau phụ thuộc vào nhiều yếu tố như năng khiếu, môi trường, nền tảng... Những cách mà tôi nêu trên đây được đúc kết từ kinh nghiệm cá nhân, hy vọng có thể giúp ích được cho bạn phần nào trên con đường học tiếng Anh của mình. Chúc các bạn thành công!
Loading...